Chậm đóng BHXH quá bao lâu sẽ bị coi là trốn đóng?

Thế nào là trốn đóng BHXH?

Theo BHXH Việt Nam, Luật BHXH sửa đổi đã quy định rõ về thời hạn đóng BHXH. Cụ thể, người sử dụng lao động phải đóng BHXH chậm nhất vào ngày cuối cùng của tháng tiếp theo (đối với phương thức đóng hàng tháng) hoặc vào ngày cuối cùng của tháng sau chu kỳ đóng (đối với phương thức 3 hoặc 6 tháng/lần).

Hành vi không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền BHXH bắt buộc sau 60 ngày kể từ thời hạn cuối và đã được cơ quan BHXH đôn đốc sẽ bị coi là trốn đóng BHXH bắt buộc.

Khi bị xác định là trốn đóng, người sử dụng lao động buộc phải nộp đủ số tiền còn thiếu, kèm theo khoản tiền lãi bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền và số ngày trốn đóng.

Mức phạt nặng cho hành vi trốn đóng

Mức phạt tiền 50-75 triệu đồng với cá nhân và 100-150 triệu đồng với tổ chức nếu trốn đóng BHXH bắt buộc nhưng chưa đến mức truy cứu hình sự (Ảnh minh hoạ)

Ngoài việc bị truy thu và nộp lãi, hành vi trốn đóng BHXH còn có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ vi phạm.

Theo quy định, mức phạt hành chính đối với hành vi trốn đóng BHXH nhưng chưa đến mức truy cứu hình sự như sau:

Phạt tiền từ 50 – 75 triệu đồng đối với người sử dụng lao động là cá nhân.

Phạt tiền từ 100 – 150 triệu đồng đối với người sử dụng lao động là tổ chức.

Nghiêm trọng hơn, tại Điều 216 Bộ luật Hình sự 2015, người có nghĩa vụ đóng BHXH nhưng gian dối hoặc dùng thủ đoạn để không đóng, hoặc đóng không đầy đủ từ 6 tháng trở lên, và đã từng bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn tái phạm, sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu:

Trốn đóng từ 50 triệu đồng trở lên.

Trốn đóng cho từ 10 người lao động trở lên.

Thực trạng đáng báo động

(Ảnh minh hoạ)

BHXH Việt Nam cho biết, tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT vẫn phổ biến, đặc biệt ở các doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhỏ, ảnh hưởng lớn đến quyền lợi an sinh chính đáng của người lao động. Nhiều hành vi vi phạm ngày càng tinh vi như làm giả hợp đồng lao động để trục lợi quỹ, cố tình chây ì không nộp sau khi đã bị xử phạt.

Số liệu thống kê tính đến tháng 6/2025 cho thấy, ngành BHXH đã thanh tra, kiểm tra hơn 3.200 đơn vị. Qua đó, phát hiện gần 1.700 lao động chưa được đóng hoặc đóng thiếu BHXH với tổng số tiền hơn 13,9 tỉ đồng và gần 3.400 lao động đóng thiếu mức quy định với số tiền 5,5 tỉ đồng.

Cơ quan BHXH đã thu hồi được 44,56 tỉ đồng tiền chậm đóng, yêu cầu hoàn trả quỹ BHXH 1,49 tỉ đồng của 943 lao động hưởng sai chế độ, và thu hồi cho quỹ BHYT 4,2 tỉ đồng do chi phí chưa đủ điều kiện thanh toán.